MX Linux nổi bật như một trong những bản phân phối Linux có giao diện khác biệt, nỗ lực làm cho trải nghiệm hệ điều hành trở nên ít phức tạp hơn cho người dùng phổ thông. Nếu bạn đã từng mày mò với các distro dựa trên Linux trước đây hoặc đang sử dụng một bản, có lẽ bạn thường xuyên phải dùng terminal cho những thay đổi cài đặt cơ bản. Nhưng hiện tại không còn là năm 2010 nữa, và các tùy chọn giao diện đồ họa (GUI) đơn giản cho những thao tác hệ điều hành hàng ngày và cần thiết nên trở nên phổ biến hơn. Sau khi chuyển sang MX Linux, tôi đã khám phá ra nhiều công cụ hữu ích giúp việc tùy chỉnh và cài đặt hệ điều hành trở nên cực kỳ dễ dàng.
Mỗi khi tôi sử dụng Ubuntu và các hệ thống khác, tôi lại nhớ những công cụ này. Dù là cấu hình tùy chọn khởi động, thay đổi thiết kế bảng điều khiển Xfce hay tạo ảnh chụp hệ thống, MX Linux đều có giải pháp cho mọi thứ, cùng với tài liệu phong phú để giúp bạn sử dụng các công cụ đó. Dưới đây là bốn công cụ yêu thích của tôi mà các bản phân phối Linux phổ biến khác nên học hỏi trong tương lai.
MX Snapshots – Bảo toàn dữ liệu hệ thống với tệp ISO
Lưu giữ dữ liệu hệ thống với tệp ISO
Tôi chắc rằng bạn đã từng trải qua những lần hệ điều hành Linux của mình gặp sự cố và không thể khởi động. Trong những trường hợp như vậy, không có cách nào khác ngoài việc cài đặt lại mọi thứ, trong khi bạn than phiền về việc thiếu tính năng sao lưu/tạo ảnh hệ thống. MX Snapshots lấp đầy khoảng trống lớn này và cho phép bạn tạo một tệp ISO có khả năng khởi động để cài đặt lại hệ điều hành. Nhưng chẳng phải bạn có thể tạo tệp ISO khởi động của bất kỳ hệ điều hành nào bằng Etcher hoặc một công cụ tạo USB tương tự sao?
MX Snapshots khác biệt bởi nó tạo ra một ảnh hệ thống với tất cả dữ liệu người dùng mà bạn có thể sử dụng để tạo bản sao lưu. Tôi rất thích ý tưởng tạo một tệp ISO mà bạn có thể lưu trữ trên một ổ SSD USB khác và sử dụng bất cứ khi nào hệ thống của bạn gặp phải trạng thái không thể phục hồi. Kích thước tệp ISO có thể rất lớn tùy thuộc vào dữ liệu của bạn, nhưng bạn có quyền kiểm soát chi tiết về những gì sẽ đưa vào ảnh chụp.
Ví dụ, tôi thường loại trừ những thứ như Steam, Flatpaks hoặc các thư mục khác để giảm đáng kể kích thước ISO. Bạn cũng có thể loại trừ tài khoản người dùng, điều này rất có lợi nếu bạn muốn cài đặt cùng một hệ thống trên một PC khác cho thành viên gia đình mình. Bằng cách này, tất cả dữ liệu đều có sẵn, nhưng họ có thể tạo người dùng mới khi cài đặt hệ điều hành từ bản Snapshot này.
Điều duy nhất còn thiếu là bạn không thể sử dụng ảnh chụp bên trong hệ thống để khôi phục về trạng thái hoạt động trước đó. Bạn phải sử dụng ổ USB để truy cập hoặc cài đặt lại hệ điều hành. Sau khi tạo một ảnh chụp, bạn có thể sử dụng công cụ USB live maker để tạo một USB khởi động nhằm truy cập hoặc cài đặt lại bản MX Linux của mình.
MX Package Installer – Cài đặt từ nhiều kho lưu trữ
Cài đặt ứng dụng từ nhiều kho lưu trữ dễ dàng
MX Package Installer là một tiện ích khác mà tôi không thể thiếu, đặc biệt vì nó giúp giải quyết vấn đề cài đặt ứng dụng. Tôi sẽ kể một trải nghiệm khi cố gắng cài đặt một ứng dụng quản lý tài nguyên tên là “Resources” trên Ubuntu. Cửa hàng ứng dụng đã không tải được công cụ này mặc dù tôi đã thử nhiều lần và thậm chí không cảnh báo về sự cố. Tôi chuyển sang danh sách Flatpak của nó, điều này yêu cầu tôi phải thiết lập Flatpak trước rồi mới tiến hành cài đặt. Nhưng MX Linux có một cách tiếp cận khác.
MX Package Installer cung cấp một tab tích hợp để duyệt và cài đặt Flatpak, biến việc cài đặt bất kỳ trong số 3.200 ứng dụng có sẵn thành một thao tác một cú nhấp chuột. Danh sách kho lưu trữ mặc định của nó có các danh mục được xác định trước và tính năng tìm kiếm để bạn tìm thấy ứng dụng yêu thích nhanh hơn.
Nếu tôi là một người dùng đang chuyển đổi sang Linux, điều này sẽ thay đổi cách tôi cài đặt một ứng dụng trong hệ điều hành. Ubuntu có một cửa hàng ứng dụng và bạn có thể thêm các kho lưu trữ của bên thứ ba. Tuy nhiên, nó còn rất cơ bản so với MX Linux Package Manager, công cụ này mô tả mọi mục ứng dụng với nhiều tùy chọn cài đặt.
MX Boot – Tinh chỉnh cài đặt menu khởi động
Tùy chỉnh sâu menu khởi động GRUB
Giao diện cài đặt tùy chọn nhân kernel trong công cụ MX Boot của MX Linux
Đây là một tiện ích chưa được đánh giá đúng mức và xứng đáng được công nhận nhiều hơn. Tôi đã gặp không ít vấn đề khi cài đặt song song các hệ điều hành và mong muốn có nhiều quyền kiểm soát hơn đối với menu GRUB. MX Boot cho phép bạn thay đổi các cài đặt, nhân kernel và chủ đề này theo sở thích của mình, điều mà tôi thấy rất hữu ích khi làm sống lại chiếc laptop cũ của mình với MX Linux.
Điều đầu tiên tôi thay đổi là thời gian chờ của menu khởi động, giúp tôi có thêm thời gian để truy cập và tương tác với nó. Nếu bạn ưu tiên một nhân kernel cụ thể, bạn cũng có thể sử dụng MX Boot và vào các tùy chọn nâng cao để thay đổi nhân kernel mặc định khi khởi động. Ngoài ra còn có các tùy chọn tùy chỉnh trực quan cho phép bạn điều chỉnh giao diện và chủ đề của menu Khởi động. Tôi thích giao diện mặc định, nhưng bạn có vô số lựa chọn khác.
MX Tweak – Điều chỉnh sâu cài đặt hệ điều hành và ứng dụng
Tinh chỉnh hệ thống và ứng dụng với nhiều lựa chọn
Nếu có một công cụ trong MX Linux khiến tôi choáng ngợp, đó chính là MX Tweak. Có quá nhiều tùy chọn trải dài trên bảy tab mà bạn sẽ phải dành thời gian để làm quen với chúng. Bạn có thể trực tiếp quản lý các bảng điều khiển, trình quản lý cửa sổ và giao diện hệ thống từ công cụ này.
Ví dụ, thanh tác vụ dọc ở bên phải là một bảng điều khiển, và bạn có thể điều chỉnh khả năng hiển thị, kích thước và các ứng dụng xuất hiện bên trong. Bạn có thể thêm nhiều bảng điều khiển hơn để có một giao diện máy tính để bàn tùy chỉnh, nhưng điều đó đòi hỏi một chút kỹ năng.
Tôi dành phần lớn thời gian với các tùy chọn cấu hình và các tab khác, nơi liệt kê nhiều cài đặt nhỏ có thể tạo ra sự khác biệt. Đầu tiên, tôi kích hoạt tính năng Ngủ đông (Hibernate) trong hệ điều hành, tính năng này giúp lưu trạng thái hệ thống. Tôi cũng thực hiện một số thay đổi liên quan đến Thunar File Explorer, và một tùy chọn cho phép người dùng không phải root có thể gắn kết các thiết bị USB.
Các công cụ MX Linux tiết kiệm thời gian và tối ưu trải nghiệm
Tôi đã liệt kê những công cụ tốt nhất mà tôi sử dụng, nhưng còn nhiều công cụ khác mà tôi ít mày mò hơn. Tôi tự động hóa các tác vụ dọn dẹp thùng rác thông qua công cụ Cleanup và chỉnh sửa widget máy tính để bàn thông qua Conky, công cụ này có nhiều chế độ xem và lựa chọn thiết kế. Ubuntu và các bản phân phối khác có thể học hỏi một vài gợi ý từ MX Linux và đưa các công cụ này vào thay vì buộc người dùng phải tìm kiếm các lựa chọn của bên thứ ba hoặc vật lộn với terminal.
Bạn đã từng trải nghiệm MX Linux hay các công cụ này chưa? Hãy chia sẻ ý kiến của bạn về những công cụ quản lý hệ điều hành mà bạn cho là hữu ích nhất trong phần bình luận bên dưới!